Premiera nowego albumu Tomasz Stańko Quartet „September Night” z koncertu w Monachium z 2004 roku
Tomasz Stańko – trąbka
Marcin Wasilewski – fortepian
Sławomir Kurkiewicz – kontrabas
Michał Miśkiewicz – perkusja
Data premiery CD: 24 czerwca 2024, data premiery LP: 5 lipca 2024
Wcześniej niewydany koncertowy album Tomasz Stańko Quartet, nagrany w monachijskiej Muffathalle we wrześniu 2004 roku, jest fascynującym dokumentem, rejestrującym wyjątkowy rozdział w twórczości ikonicznego dziś trębacza. Dokumentuje niesamowity muzyczny rozwój grupy na ścieżce ich twórczości między albumami Suspended Night a Lontano. Występ w Monachium był najważniejszym wydarzeniem w roku, w którym Kwartet Stańki zagrał rekordową liczbę koncertów, odbywając rozległe trasy po Stanach Zjednoczonych i Europie. Genialny Stańko prezentuje się na nagraniu jako charyzmatyczny lider, wyraźnie zainspirowany energetyczną grą Marcina Wasilewskiego, Sławomira Kurkiewicza i Michała Miśkiewicza, dynamicznych muzyków, dla których był i pozostał mentorem. Album koncertowy został wyprodukowany przez Manfreda Eichera.
“Relacja Stańki z Wasilewskim jest niesamowita, a obaj niemal płynnie przechodzą od fragmentów misternie skomponowanej melodii do swobodnej improwizacji.”
Praca z polskim kwartetem wyniosła Tomasza Stańkę na nowy poziom rozpoznawalności. Po nagraniu Soul of Things, pierwszej płyty ECM z Wasilewskim, Kurkiewiczem i Miśkiewiczem, trębacz zdobył Europejską Nagrodę Jazzową (European Jazz Prize). Jury tak uzasadniło tę decyzję: „Podczas gdy Stańko oczywiście czerpał z amerykańskich wzorców, rozwinął unikalne brzmienie i osobisty styl muzyczny, która jest natychmiast rozpoznawalna i jednoznacznie jego własna, zakorzeniona w jego słowiańskim dziedzictwie, romantycznym wychowaniu i klasycznym wykształceniu, które otrzymał w Krakowie przed rozpoczęciem kariery jazzowej na początku lat 60-tych. Jego charakterystyczny szorstki ton przekazuje poczucie dramatyzmu, melancholii, smutku i egzystencjalnego bólu. Pionier free-jazzu, stał się jednym z najlepszych trębaczy, światowej klasy muzykiem, stylistą, charyzmatycznym wykonawcą i oryginalnym kompozytorem, a jego muzyka nabiera obecnie prostoty formy i łagodności, która przychodzi wraz z latami pracy, poszukiwań i doświadczeń. Tomasz Stańko – prawdziwy mistrz i lider europejskiego jazzu.”
„Moim największym nauczycielem był oczywiście Tomasz Stańko” – wspominał pianista Marcin Wasilewski po śmierci trębacza w 2018 roku. „Rozwijaliśmy się u jego boku, a on nas obserwował. Każdy koncert, który z nim graliśmy, był ważny – najważniejszy, jakby ostatni. Takiego podejścia nas nauczył: 'kiedy grasz muzykę, graj ją na tysiąc procent!'.”
„Tomasz nie rozmawiał z nami zbyt wiele”, mówi Michał Miśkiewicz w wywiadzie opublikowanym niedawno w Modern Drummer. „Zawsze chodziło o granie tego, co się czuje. Takim był artystą i liderem zespołu. Czuliśmy się bardzo swobodnie, mogąc robić to, co robimy. Zakładał, że jeśli nie będziemy rozmawiać o tym, jak powinniśmy grać, zrobimy to lepiej.”
Chociaż w późniejszych latach Stańko stał na czele kilku zespołów jednocześnie, polski kwartet ostatecznie okazał się jego najdłużej działającym składem – zaczęli grać razem w 1993 roku, a ich ostatni koncert odbył się w Warszawie w 2017 roku.
Szczególne muzyczne porozumienie między Stańką i Wasilewskim było często podkreślane przez prasę. „Relacja Stańki z Wasilewskim jest niesamowita”, napisał Alyn Shipton w The Times, „a obaj niemal płynnie przechodzą od fragmentów misternie skomponowanej melodii do swobodnej improwizacji”.
Do 2004 roku Wasilewski, basista Sławomir Kurkiewicz i perkusista Michał Miśkiewicz zyskali również międzynarodową reputację jako wybitne trio. Po dekadzie spędzonej jako Simple Acoustic Trio, grupa założona w Koszalinie, gdy byli nastolatkami, była w trakcie przekształcania się w nową tożsamość jako Marcin Wasilewski Trio. „W całej historii polskiego jazzu nigdy nie mieliśmy takiego zespołu jak ten” – deklarował wówczas Tomasz Stańko. „Ci muzycy zaskakują mnie każdego dnia i stają się coraz lepsi”.
Ostatnie wydawnictwa Wasilewski Trio obejmują En Attendant i Arctic Riff, ten drugi album we współpracy z Joe Lovano. Trio obchodzi obecnie trzydziestolecie istnienia.
*
Koncert Stanko Quartet w Muffathalle z września 2004 roku został zaprezentowany w kontekście sympozjum muzyki improwizowanej pod hasłem Unforeseen, współorganizowanego przez monachijski Kulturreferat i wydział muzykologii Uniwersytetu Ludwiga Maximilliana. Tygodniowe wydarzenie było również źródłem dla dwóch innych nagrań na żywo wydanych wcześniej przez ECM: Evan Parker Boustrophedon i Roscoe Mitchell Composition/Improvisation Nos. 1, 2 & 3.
*
September Night został wyprodukowany przez Manfreda Eichera i zmiksowany przez Manfreda Eichera z Marcinem Wasilewskim oraz Stefano Amerio.
Zachęcamy Was do odwiedzania oficjalnej strony zespołu i naszych mediów społecznościowych:
www.marcinwasilewskitrio.com
Facebook: @marcinwasilewskitrio.official
Instagram: @marcin_wasilewski_trio
Najnowszy album Tria pt. „En attendant” jest dostępny w sprzedaży na CD, LP, digital oraz w serwisach streamingwych: https://ecm.lnk.to/EnAttendant.
Zdjęcie © Caroline Forbes / ECM Records